Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου

O ύπνος αποτελεί ζωτική ανάγκη και απαραίτητη προϋπόθεση για καλή υγεία και ευεξία. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, αναγνωρίζοντας τη σημασία του ύπνου, όρισε την τρίτη Παρασκευή του Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου. Στόχος της ημέρας είναι η ευαισθητοποίηση του κοινού και των επαγγελματιών υγείας για τη σημασία του ύπνου για την υγεία μας και τις συνέπειες της αϋπνίας.

Συμπεριφορές ύπνου και αναζωογόνηση

Η σημασία του ποιοτικού ύπνου δεν είναι μια νέα έννοια. Στην πραγματικότητα, περισσότερο από 2.000 χρόνια πριν, ο Ιπποκράτης έγραφε ότι η ασθένεια εμφανίζεται είτε όταν κοιμόμαστε υπερβολικά ή όταν επαγρυπνούμε υπερβολικά. Ο ύπνος είναι ένα ζωτικό μέρος της συνολικής υγείας και ευημερίας του οργανισμού μας. Όταν κοιμόμαστε επαρκώς ενισχύουμε τα επίπεδα ενέργειας και την διαύγειά μας, ξεκουραζόμαστε και αναζωογονούμαστε. Όταν κοιμόμαστε λιγότερο από όσο χρειαζόμαστε κινδυνεύουμε από την εμφάνιση μιας σειράς ασθενειών και παθήσεων, από τον διαβήτη μέχρι και την κατάθλιψη.

Η σημασία του ποιοτικού ύπνου και η σχέση του με την ευεξία, την παραγωγικότητα και την κοινωνικότητα

Η έλλειψη ποιοτικού και επαρκούς διάρκειας ύπνου, η οποία μπορεί να παρατηρηθεί από διαταραχές του ύπνου, όπως η αποφρακτική άπνοια, η αϋπνία και το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών, αποτελεί σοβαρή απειλή για τη σωματική, ψυχική, συναισθηματική και κοινωνική υγεία του ατόμου. Η κλινική έρευνα δείχνει ότι η έλλειψη ύπνου επηρεάζει την εργασία, τη δυνατότητα συγκέντρωσης, προκαλεί απώλεια μνήμης, πνευματική κόπωση, εγρήγορση, ευερεθιστότητα, υπνηλία και επηρεάζει τις κοινωνικές μας δεξιότητες. Αντίθετα, η έρευνα δείχνει ότι ο επαρκής ύπνος παρέχει μυριάδες οφέλη: προάγει την παραγωγικότητα, την κοινωνικότητα και τη συνολική ευημερία του ατόμου.

Τα αποτελέσματα των κλινικών ερευνών μάς ενημερώνουν ότι ο σωστός ύπνος μπορεί να:

• Βελτιώσει την συνολική ευημερία και την ποιότητα της ζωής μας
• Ενισχύσει το ανοσοποιητικό σύστημα.
• Αυξήσει την αποδοτικότητα στην εργασία ή στο σχολείο
• Ενισχύσει τη μνήμη
• Βοηθήσει στην πρόληψη του διαβήτη
• Αποτρέψει αγγειακές επιπλοκές, όπως η υπέρταση, η καρδιακή νόσος και το εγκεφαλικό επεισόδιο
• Μειώσει τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου

Περιβαντολλογικές συνθήκες που επηρεάζουν τον ύπνο 

Οι περιβαλλοντικές συνθήκες, όπως η θερμοκρασία, ο θόρυβος, το φως, οι ηλεκτρονικοί περισπασμοί, το στρώμα όπου κοιμόμαστε, διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ικανότητα ενός ατόμου να κοιμηθεί επαρκώς και ποιοτικά και, κατά συνέπεια, να νιώθει ευεξία.

Για παράδειγμα, σε μια ισραηλινή μελέτη με μαθητές, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι έφηβοι που χρησιμοποιούσαν υπερβολικά διάφορα ηλεκτρονικά μέσα (πχ. είχαν τηλεόραση στο δωμάτιο τους, κ.λπ.) πήγαιναν για ύπνο πιο αργά το βράδυ, κοιμόντουσαν λιγότερο και κατά τη διάρκεια της ημέρας αντιμετώπιζαν προβλήματα που σχετίζονταν με τη στέρηση ύπνου. Τέτοια ευρήματα εγείρουν ανησυχία για τη δημόσια υγεία όσον αφορά στον τρόπο ζωής των νέων.

Ο περιβαλλοντικός θόρυβος είναι ένας άλλος σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει την ικανότητά μας να κοιμηθούμε επαρκώς. Τα υψηλά επίπεδα θορύβου κατά τη διάρκεια του ύπνου μπορούν να μειώσουν την ένταση του ύπνου, να μας κάνουν να ξυπνάμε συχνά κατά τη διάρκεια της νύχτας και μπορούν ακόμα να αυξήσουν τα επίπεδα άγχους μας.

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να μειωθεί ο θόρυβος και οι άλλες περιβαλλοντικές συνθήκες που παρεμποδίζουν τον ύπνο μας:

• Κάντε το κρεβάτι σας ένα φιλόξενο μέρος.
• Κλείστε τα φώτα. Πείτε στο σώμα σας ότι είναι ώρα για ύπνο εξαλείφοντας τις διάφορες πηγές φωτός.
• Κλείστε την τηλεόραση. Κρατήστε όλες τις ηλεκτρονικές σας συσκευές έξω από την κρεβατοκάμαρά σας.
• Βεβαιωθείτε ότι τα επίπεδα θορύβου κατά τη διάρκεια της νύχτας είναι αισθητά χαμηλότερα απ’ ότι κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αποκλείστε ήχους που αποσπούν την προσοχή με το να κλείνετε τις ηλεκτρονικές συσκευές, ή ακόμα και τις πόρτες και τα παράθυρα ώστε να απομονώνεται και ο εξωτερικός θόρυβος.
• Βεβαιωθείτε ότι η κρεβατοκάμαρά σας έχει την πιο κατάλληλη θερμοκρασία ώστε να έχετε έναν άνετο ύπνο.